“ไม่ถ่ายก็ไม่มีคลิปหลุด” คอมเมนต์ที่มักปรากฏอยู่ใต้โพสต์ข่าวของผู้ที่ได้รับผลกระทบจากการโดนปล่อยคลิปหลุดอนาจาร อย่างไรก็ตาม ทุกคนเคยสงสัยกันไหมว่าเหตุใดเวลาเกิดเหตุการณ์ลักษณะนี้ ผู้ที่ได้รับพลังลบมักจะไปตกที่เหยื่อมากกว่าผู้ที่กระทำความผิด
The MATTER จึงขอพาทุกคนไปหาคำตอบพร้อมๆ กันว่า ทำไมผู้เสียหายจากคลิปหลุดถึงมักถูกตำหนิติเตียนจากสังคม
เหตุใด การโทษเหยื่อ (Victim Blaming) ถึงยังเกิดขึ้น?
นักวิจัยชี้ว่า การโทษเหยื่อเกิดจากกลไกการป้องกันตนเอง (self-protection mechanism) ที่บางครั้งเราไม่ทันรู้ตัว อย่างไรก็ดี กลไกดังกล่าวช่วยให้เกิดความรู้สึกดีกับตัวเอง เนื่องจากเราจะรู้สึกว่าสามารถปกป้องตัวเองได้มากกว่า และไม่มีทางที่จะปล่อยให้เรื่องแบบนี้เกิดขึ้นกับตัวเรา ต่างกับเหยื่อที่กำลังเผชิญกับเรื่องเหล่านี้อยู่
เช่น การพูดว่า “แล้วจะยอมถ่ายทำไมตั้งแต่แรก?” ที่ไม่ต่างกับกำลังกล่าวหาว่าเหยื่อเป็นคนไม่ดี ไม่รอบคอบ ดังนั้น เรื่องไม่ดีจึงเกิดขึ้นกับพวกเขาไงละ จึงอาจพูดได้ว่าการรับผิดชอบเรื่องราวทั้งหมดดันย้อนกลับไปที่เหยื่อแทน เพราะคนในสังคมบางส่วนเอาตัวเองไปเปรียบเทียบอย่าง ‘หากเป็นฉัน ฉันคงไม่ทำแบบนี้’
ทั้งนี้ ผลกระทบของผู้ที่ถูก Victim Blaming จะได้รับคือ พวกเขาจะรู้สึกผิดและอับอายและยิ่งโทษตัวเองไปมากกว่าเดิม ในบางรายต้องประสบกับปัญหาสุขภาพจิต (mental health) อย่าง ภาวะเครียดซึมเศร้าหลังผ่านเหตุการณ์ร้ายแรง (PTSD)
ไม่เพียงเท่านั้น พวกเขาอาจเกิดความรู้สึกท้อแท้ในการต่อสู้เพื่อความยุติธรรม ซึ่งส่วนนี้ถือเป็นปัญหาใหญ่ที่ก่อให้เหยื่อหลายๆ คนยอมแพ้ไป และผู้กระทำผิดก็ลอยตัวเหนือความผิดทันที ดังนั้น การแสดงความเห็นเชิงให้เหยื่อถือมีส่วนในการต้องรับผิดชอบกับสิ่งที่เกิดขึ้น ไม่ต่างกับการสร้างความชอบธรรมให้กับผู้ที่ปล่อยคลิปหรือแม้แต่แชร์คลิปหลุดอนาจาร
นอกจากนี้ สิ่งที่ยังส่งเสริมให้อาชญากรรมยังเกิดขึ้นเป็นระยะๆ คงหนีไม่พ้นที่ ‘กฎหมายเอาผิดพฤติกรรมการนำสื่อโป๊ของเหยื่อมาเผยแพร่ในพื้นที่สาธารณะ (revenge porn)’ นั่นยังไม่เข้มแข็งพอ โดย ผศ.ดร.รัชนี แตงอ่อน และ ศิริศักดิ์ จึงถาวรรณ จากมหาวิทยาลัยบูรพา ระบุว่า
“มาตรการทางกฎหมายของบ้านเรายังไม่ครอบคลุมชัดเจนพอ ที่จะใช้จัดการและกำหนดความผิดทางอาญาของคดี revenge porn” ต่างจากประเทศอื่นๆ เช่น สหรัฐฯ ออสเตรเลีย และญี่ปุ่น ที่กำหนดมาตรการทางอาญาและกำหนดโทษชัดเจนเพื่อลงโทษผู้กระทำความผิดดังกล่าว โดยเฉพาะการนิยาม ลักษณะการกระทำผิด โทษทางอาญา และข้อยกเว้นรับผิดทางอาญา เป็นต้น
อ้างอิงจาก
