เคยสงสัยเหมือนกันไหมว่า ทำไมหมาบางตัวถึงหน้าเหมือนเจ้าของ? ที่ผ่านมาก็มีนักวิจัยหลายคนพยายามหาคำตอบนี้ และหลายครั้งก็พบว่า เรากับน้องหมาอาจหน้าเหมือนกันจริงๆ ทั้งในแง่ลักษณะภายนอก นิสัย จนถึงพฤติกรรม
งานวิจัยที่เผยแพร่เมื่อปี 2015 ได้สำรวจกลุ่มตัวอย่างผู้หญิง 261 คน โดยให้พวกเธอเลือก หมาจำนวน 4 สายพันธุ์ที่ตัวเองเห็นแล้วรู้สึกพอใจ ซึ่งประกอบด้วยหมาที่มีหูตก 2 สายพันธุ์ (English Springer Spaniel, Beagle) และหมาหูตั้ง 2 สายพันธุ์ (Siberian Husky, Basenji)
ผลออกมาว่าผู้หญิงที่ไว้ผมยาวจะชอบหมาหูตกมากกว่า ในขณะที่ผู้หญิงผมสั้นจะเลือกหมาหูตั้งมากกว่า สอดคล้องกับ Mere Exposure Effect หรือหลักจิตวิทยาสังคม ที่มองว่าคนเรามักชอบสิ่งที่คุ้นชินมากกว่า ผ่านการพบเห็น สัมผัส หรือรับรู้ถึงสิ่งนั้นเป็นประจำ
อีกหนึ่งงานวิจัยในปี 2004 ก็พยายามหาคำตอบดังกล่าวเช่นกัน โดยผู้วิจัยได้ถ่ายภาพหมา 45 ตัวและเจ้าของพวกมันแยกกัน จากนั้นขอให้ผู้เข้าร่วมการทดลองจับคู่สุนัขกับเจ้าของ และพบว่าพวกเขาสามารถจับคู่หมาสายพันธุ์แท้ กับเจ้าของพวกมันได้เกือบทั้งหมด แต่กลับไม่สามารถจับคู่หมาพันธุ์ทางกับเจ้าของได้
“เพราะหมาพันธุ์แท้มีลักษณะและอุปนิสัยที่คาดการณ์ได้ ทำให้ผู้คนสามารถเลือกหมาที่เหมาะกับตัวเองมากที่สุด ทั้งในด้านลักษณะ บุคลิกภาพ และรูปแบบกิจกรรมที่ทำ” Michael Roy ผู้วิจัยและศาสตราจารย์ด้านจิตวิทยา จากมหาวิทยาลัยอลิซาเบธ ทาวน์ กล่าวกับ CNN ว่าสาเหตุหนึ่งที่ทำให้หมาสายพันธุ์แท้ ยังคงมีความคล้ายกับเจ้าของ ก็เพราะเมื่อเวลาผ่านไป หมาพันธุ์แท้ส่วนใหญ่ยังคงมีหน้าตาและนิสัยคล้ายเดิม
ไม่เพียงเท่านั้นงานวิจัยล่าสุดในปี 2025 จากมหาวิทยาลัย Friedrich Schiller ในเยอรมนี ยังได้ทบทวนงานวิจัยที่ศึกษาความคล้ายคลึงกันระหว่างหมาและเจ้าของ จำนวน 15 ชิ้น ที่ตีพิมพ์ในวารสาร Personality and Individual Differences และพบว่าผู้คนไม่เพียงแต่คล้ายหมาของตัวเอง ในเชิงลักษณะทางกายภาพเท่านั้น แต่คล้ายกันในแง่ ‘บุคลิกภาพและพฤติกรรม’ อีกด้วย
ทั้งนี้ผู้วิจัยพยายามอธิบายปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น ด้วยสมมติฐาน 2 ข้อ ประการแรกคือ หมาและเจ้าของมักจะมีลักษณะคล้ายคลึงกันมากขึ้น เมื่ออยู่ร่วมกันนานขึ้น โดยผู้วิจัยยกตัวอย่าง ‘กรณีเจ้าของหมามีน้ำหนักเกิน’ โดยคาดการณ์ว่าหากเจ้าของมีน้ำหนักเกิน เมื่ออยู่ด้วยกันมานานขึ้น หมาตัวนั้นก็มีแนวโน้มที่จะน้ำหนักเกินเหมือนกัน ซึ่งอาจเป็นเพราะวิถีชีวิตที่คล้ายกับเจ้าของ
ส่วนประการที่สองคือ เจ้าของหมามักจะเลือกหมา ที่มีลักษณะคล้ายกับตัวเอง
“ลองนึกภาพว่าคุณอยู่ที่สถานสงเคราะห์สัตว์ และกำลังมองเห็นตัวเลือกที่เป็นไปได้มากมาย คุณไม่จำเป็นต้องใช้เวลามากมายในการพยายามหา ว่าหมาแต่ละตัวมีลักษณะอย่างไร แต่มันเป็นความรู้สึกโดยรวมมากกว่า” Art Markman นักวิทยาศาสตร์ด้านการรู้คิด จากมหาวิทยาลัยเท็กซัส กล่าวว่าสิ่งที่กระตุ้นให้เราเกิดความรู้สึกชอบ หรือถูกชะตากับหมาตัวนั้น อาจมาจากความรู้สึกคุ้นเคยกับบางอย่าง ซึ่งก็คือตัวเราเอง
หากจะอธิบายเพิ่มเติม ผู้เชี่ยวชาญหลายคนมองว่า นี่คือปรากฏการณ์ทางจิตวิทยา ซึ่งเป็นผลมาจากการที่มนุษย์ชอบสัตว์เลี้ยง ผู้คน หรือแม้แต่สิ่งของที่ดูเหมือนตัวเราเอง เพราะท้ายที่สุดแล้ว เราเห็นใบหน้าของตัวเองในกระจกทุกวัน และหากเราเลือกหมาที่มีหน้าตาเหมือนตัวเราเอง ก็อาจทำให้เรารู้สึกสบายใจขึ้นได้
อ้างอิงจาก