นี่อาจเป็นการศึกษาพฤติกรรมน้องหมาครั้งใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยมีมา ไม่นานมานี้งานวิจัยชิ้นใหม่ที่ตีพิมพ์ในวารสาร PLOS One ได้ศึกษาข้อมูลของหมากว่า 4 หมื่นตัว เพื่อทำความเข้าใจว่า สายพันธุ์ ขนาด เพศ และอายุ มีอิทธิพลต่อลักษณะนิสัยของน้องหมาอย่างไร
ในการศึกษาครั้งนี้ นักวิจัยใช้ข้อมูลจากโครงการ Dog Aging Project (DAP) ซึ่งติดตามสัตว์เลี้ยงหลายหมื่นตัวในสหรัฐอเมริกาตลอดช่วงชีวิตของพวกมัน โดยศึกษาหมาจำนวน 47,444 ตัวที่ลงทะเบียนกับโครงการระหว่างปี 2020 ถึง 2023
ในโครงการดังกล่าว เจ้าของหมาจะกรอกแบบสำรวจสุขภาพของน้องหมา เพื่อประเมินพฤติกรรมของพวกมัน จากนั้นนักวิจัยก็จะใช้เทคนิคทางสถิติ เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลและจัดกลุ่มพฤติกรรมออกเป็น 4 หมวดใหญ่ๆ ได้แก่ ความกลัว (fear) ความตั้งใจจดจ่อ/ความตื่นตัว (attention/excitability) ความก้าวร้าว (aggression) และความสามารถในการถูกฝึก (trainability)
จากนั้นจึงใช้แบบจำลองทางสถิติ เพื่อดูว่าพฤติกรรมเหล่านี้สัมพันธ์กับปัจจัยต่างๆ เช่น สายพันธุ์ เพศ ขนาด สถานะการทำหมัน ช่วงวัย ที่อยู่อาศัย และปีที่ลงทะเบียน อย่างไรบ้าง โดยเป้าหมายของการศึกษานี้ ก็เพื่อเก็บข้อมูลเชิงลึกที่สามารถช่วยระบุสัญญาณเริ่มต้นของโรคต่างๆ พร้อมกับพัฒนาการฝึกสอนและสุขภาพของหมา
สิ่งที่นักวิจัยก็มีหลายประเด็นที่น่าสนใจ เช่น
- หมาพันธุ์ผสมมีคะแนนความกลัว ความตั้งใจจดจ่อ และความก้าวร้าวสูงกว่าหมาพันธุ์แท้ แต่ก็ยังเชื่อฟังได้ในระดับหนึ่ง
- หมาตัวเล็กที่มีน้ำหนักน้อยกว่า 20 ปอนด์ (ประมาณ 9 กิโลกรัม) มักจะขี้กลัวมากกว่า ก้าวร้าวมากกว่า และต้องการความสนใจมากกว่า แต่ฝึกได้น้อยกว่าหมาตัวใหญ่
- ลูกหมาต้องการความสนใจมากกว่า ขี้กลัวและก้าวร้าวน้อยกว่า และฝึกได้น้อยกว่าหมาที่โตแล้ว
นักวิจัยย้ำว่า ข้อมูลทั้งหมดมาจากการรายงานด้วยตนเองโดยเจ้าของหมา ดังนั้นข้อมูลอาจไม่แม่นยำหรือละเอียดเท่ากับการสังเกตการณ์ในห้องทดลอง ซึ่งการศึกษานี้ก็แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์เท่านั้น ไม่ใช่ข้อพิสูจน์ว่าลักษณะต่างๆ ที่ว่ามา จะเป็นสาเหตุของพฤติกรรมของน้องหมา
อย่างไรก็ตาม โครงการนี้ก็ช่วยให้นักวิจัยศึกษาการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของหมาได้ ยกตัวอย่าง การเปลี่ยนแปลงด้านความกลัวหรือความก้าวร้าว อาจเป็นสัญญาณเตือนล่วงหน้า ของความเจ็บป่วยหรือเสื่อมถอยทางสติปัญญา ทำให้ให้ผู้ฝึกสอน สัตวแพทย์ และเจ้าของหมา สามารถปรับวิธีการดูแลให้เหมาะสมกับสายพันธุ์ ขนาด หรือช่วงวัยได้
อ้างอิงจาก
