หากใครได้เข้าไปในกลุ่มสนทนาหรือคอมมูนิตี้คนเล่นคริปโตหรือ NFT คงต้องเคยได้ยินคำว่า ‘ค่าแก๊ส’ หรือ ค่า Gas แน่นอน แถมเมื่อไม่นานมานี้ ก็เกิดกระแสพูดถึงค่าแก๊สที่แพงขึ้นไม่ขาด จริงๆ แล้ว ค่าแก๊สที่หลายคนพูดถึงนั้นคืออะไรกันแน่ แล้วมันมีความสำคัญและกลไกการทำงานอย่างไรบนบล็อกเชน
ค่าแก๊ส คืออะไร
โดยทั่วไปแล้ว ค่าแก๊ส (หรือค่า Gas) หมายถึงค่าธรรมเนียมหรือมูลค่าราคาในการทำธุรกรรมบนแพลตฟอร์มบล็อกเชน ผู้ใช้งานต้องจ่ายให้กับผู้ประมวลผลการทำธุรกรรมบนแพลตฟอร์ม (เรียกกันว่า Miner หรือนักขุด)
ราคาของค่าธรรมเนียมจะยึดจากกลไกของอุปสงค์อุปทานในโครงข่ายบล็อกเชนนั้นๆ กล่าวคือ หากผู้ใช้งานต้องการทำธุรกรรมบนบล็อกเชนมาก (ความต้องการซื้อ/อุปสงค์ มีมาก) Miner จะเลือกทำธุรกรรมบนบล็อกเชนให้แก่ผู้ใช้งานที่จ่ายค่าแก๊สมากกว่าก่อน นั่นหมายความว่า ผู้ใช้งานเลือกได้ว่าจะเสียค่าแก๊สมากกว่า เพื่อดำเนินการทำธุรกรรมที่เร็วกว่า
ยกตัวอย่าง MetaMask ที่เป็นวอลเล็ตในการทำธุรกรรมบนบล็อกเชนนั้นจะเปิดให้ผู้ใช้งานเชื่อมต่อกับโครงข่ายของอีเธอเรียมได้โดยตรง ทำให้เลือกได้ว่าจะเลือกจ่ายค่าแก๊สในการทำธุรกรรมเป็นจำนวนเท่าไหร่ โดยแต่ละตัวเลือกจะมีราคาต่างกันตามระดับความเร็วในการประมวลผลการทำธุรกรรม ยิ่งจ่ายมากก็จะยิ่งดำเนินธุรกรรมได้เร็ว
ค่าแก๊ส คำนวณอย่างไร
เมื่อพูดถึงค่าธรรมเนียมหรือค่าแก๊สบนบล็อกเชน อาจเกิดคำถามตามมาว่าแล้วค่าแก๊สนั้นต้องจ่ายหรือชดเชยให้กับอะไร กระบวนการทำธุรกรรมบนบล็อกเชนมีการคำนวณอย่างไร ซึ่งก็ต้องมาทำความเข้าใจถึงกระบวนการทำงานของการทำธุรกรรมบนบล็อกเชนคร่าวๆ
ก่อนอื่นขอกล่าวถึงเรื่องใกล้ตัวที่น่าจะเห็นภาพได้ชัดกัน ยกตัวอย่าง รถที่เราใช้อยู่ในชีวิตจริง หากเราต้องขับรถด้วยระยะทาง X กิโลเมตร จำเป็นต้องใช้เชื้อเพลิงในปริมาณ Y แกลลอน หรือกรณีโอนเงิน หากเราต้องการโอนเงินจำนวน X บาท ไปยังบัญชีของเพื่อน ก็จำป็นต้องเสียค่าดำเนินการเป็นจำนวน Y บาท
จากกรณีตัวอย่างที่ยกมาข้างต้น ก็อาจสรุปเป็นสมการง่ายๆ ได้ว่า X หมายถึง มูลค่าของสิ่งที่เราถืออยู่หรือจะใช้ประโยชน์จากสิ่งนั้น ส่วน Y หมายถึง ราคาของสิ่งที่เราต้องจ่ายสำหรับกระบวนการที่จะทำสิ่งนั้นให้มีขึ้น (กรณีตัวอย่างที่ยกมานั้นก็หมายถึงปริมาณน้ำมันที่จะใช้ให้รถวิ่งได้ในระยะทางที่ต้องการ หรือค่าธรรมเนียมในการทำธุรกรรมโอนเงินไปให้เพื่อน)
เช่นเดียวกัน เมื่อพูดถึงกรณีทำธุรกรรมบนบล็อกเชน การทำธุรกรรมบนบล็อกเชนอาจคิดเป็นมูลค่า 50 ETH แทนด้วยสมการ X ส่วนค่าแก๊สที่เราต้องจ่ายในการทำธุรกรรมนี้ภายในระยะเวลาที่ต้องการให้เสร็จสิ้นนั้น อาจคิดเป็น 1/100,000 ETH ซึ่งแทนด้วยสมการ Y
นี่จึงอาจสรุปได้ว่า การคำนวณค่าแก๊สชี้ให้เห็นถึงกระบวนการคำนวณค่าใช้จ่ายที่ต้องใช้จากการบริโภคหรือทำธุรกรรมบนบล็อกเชน เป็นการชำระค่าธรรมเนียมที่ผู้ใช้จ่ายต้องจ่ายชดเชยให้กับพลังงานที่ใช้ประมวลผลในการทำธุรกรรมบนบล็อกเชน เมื่อบล็อกเชนใช้ปริมาณพลังงานดังกล่าวจนถึงขึดจำกัดสูงสุดแล้วนั้น จะเรียกว่า Gas Limit พูดง่ายๆ ก็คือ ตัวเลขจำกัดพลังงานที่ใช้ในการทำธุรกรรมแต่ละครั้งนั่นเอง
อ้างอิงข้อมูล :
https://coinmarketcap.com/alexandria/article/what-are-gas-fees
https://www.investopedia.com/terms/g/gas-ethereum.asp
