หายจาก COVID-19 แล้ว แต่ยังเหนื่อยง่าย รู้สึกไม่สบาย หรือวิงเวียนศีรษะ…ภาวะที่ใครหลายคนต้องเผชิญ
อาการเหล่านี้มีชื่อเรียกว่า ‘post-COVID-19’ หรือ ‘Long COVID’ เข้าใจได้ง่ายๆ ว่า เป็นอาการระยะยาวที่เกิดขึ้นหลังรักษาอาการป่วยจากCOVID-19 ไปแล้ว
อาการเหล่านี้อาจจะเกิดขึ้นได้ทั้งกับผู้ที่ป่วยหนัก และผู้ติดเชื้อที่ไม่แสดงอาการ ซึ่งระยะเวลาของอาการเหล่านี้ ขึ้นอยู่กับร่างกายของแต่ละคน บางคนอาจรู้สึกดีขึ้นภายใน 1-2 วัน หรือในไม่กี่สัปดาห์หลังหายขาดจาก COVID-19 หรือบางคนก็อาจมีอาการนานหลายเดือน
อย่างไรก็ดี อาการของ Long COVID นั้นมีหลากหลาย และแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล แต่ข้อมูลจากระบบบริการสุขภาพแห่งสหราชอาณาจักร (NHS) และศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคสหรัฐฯ (CDC) รายงานถึงอาการที่ได้รับการยืนยันแล้วว่า เป็นผลจาก Long COVID จริงๆ ไว้ มีดังนี้ (หมายเหตุ: ไม่ใช่ว่าทุกคนจะเป็นครบทุกอาการนี้ในเวลาเดียวกัน บางคนเป็นบางอาการเท่านั้น)
- เหนื่อยง่าย
- หายใจถี่
- ไอ เจ็บคอ
- มีไข้
- เวียนศีรษะ
- เจ็บหรือแน่นหน้าอก
- หูอื้อ ปวดหู
- ปวดข้อต่อ
- มีผื่นคัน
- มีอาการเหน็บชา
- ได้กลิ่น/รับรส ไม่เหมือนเดิม
- นอนไม่หลับ
- ไม่อยากอาหาร ท้องเสีย ปวดท้อง
- มีภาวะซึมเศร้า เครียด
- ภาวะทางสมอง/สมองล้า
- อารมณ์แปรปรวน
- ประจำเดือนมาไม่ปกติ
ขณะเดียวกัน ก็มีอาการที่คาดว่าเป็นผลมาจาก Long COVID เช่นกัน แต่ก็ยังต้องรอผลการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อยืนยันอีกครั้ง ได้แก่
- ภาวะความผิดปกติในการแข็งตัวของอวัยวะเพศชาย
- ผมร่วง
นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา หัวหน้าศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า เมื่อติด COVID-19 และหายจากอาการทางปอดและอวัยวะอื่นๆ แล้ว อาจเกิดภาวะLong COVID ซึ่งส่งผลกระทบถึงทุกอวัยวะ เกิดอาการเส้นประสาทอักเสบ แขนขาอ่อนแรง หายใจลำบาก เหนื่อยง่าย อารมณ์แปรปรวน มีอาการคล้ายไข้หวัดใหญ่ หรือมีสมองอักเสบแบบต่างๆ รวมถึงทำให้หลอดเลือดเสียหายหรือมีอาการองคชาตไม่แข็งตัวได้อีกด้วย โดยอาการเหล่านี้อาจคงอยู่นาน 4-6 เดือน
นอกจากนี้ ยังมีผลวิจัยของนักวิจัยมหาวิทยาลัยในอิตาลี ที่ระบุถึงอาการผิดปกติในการแข็งตัวขององคชาตว่า ชายที่ติด COVID-19มีความเสี่ยงที่จะหย่อนสมรรถภาพทางเพศ หรืออวัยวะเพศไม่แข็งตัว และเพิ่มความเสี่ยงที่จะติด COVID-19 ซ้ำ เกือบ 5 เท่า
ส่วนอาการผมร่วงนั้น มีรายงานระบุว่า เป็นอาการที่พบได้หลังหายป่วยจากโรค มีสาเหตุมาจากร่างกายเผชิญภาวะเครียดหนัก ซึ่งอาจเกิดขึ้น 2-3 เดือนหลังจากรักษาหายขาดแล้ว และอาจคงอยู่นาน 6-9 เดือน ก่อนจะกลับเป็นปกติอีกครั้ง
อย่างไรก็ดี สองอาการนี้ยังเป็นอาการที่ต้องใช้เวลาศึกษาเพิ่มเติมเพื่อยืนยันข้อเท็จจริงอีก และยังมีอาการอื่นๆ ที่ยังไม่ได้รับการยืนยันว่า เป็นผลพวงมาจาก Long COVID จริงหรือเปล่า
ส่วนเรื่องของการรักษานั้น เป็นการรักษาตามอาการ หากใครที่เคยป่วยด้วยโรค COVID-19 และมีอาการ Long COVID ควรปรึกษาแพทย์และดูแลสุขภาพของตัวเองให้ดี เพื่อให้ร่างกายกลับมาแข็งแรงเป็นปกติได้อีกครั้ง
อ้างอิงจาก