“จับสลากให้ตัวเองอยู่ในสายที่ได้เปรียบ”
“ไม่จัดรถรับส่งให้คู่แข่ง แถมไม่มีข้าวให้กิน”
“ถ่ายทอดสดเฉพาะรายการที่ตัวเองแข่ง”
“ให้นักกีฬากรอกคะแนนตัวเอง”
“กีฬาไหนตัวเองไม่มีโอกาส ก็ไม่จัด กลับไปจัดบางกีฬาพื้นบ้านที่คนไม่รู้จัก เล่นเอง ได้เหรียญเอง”
ฯลฯ
การแข่งขันกีฬา ‘ซีเกมส์’ ครั้งที่ 29 ระหว่างวันที่ 19 – 31 ส.ค. 2017 ที่มาเลเซียเป็นเจ้าภาพ จบลงไปท่ามกลางข้อครหามากมาย จนหลายคนอยากขนานนามมหกรรมกีฬาเพื่อเชื่อมความสัมพันธ์ของชาติในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้นี้ใหม่ ว่าเป็น ‘ซีโกง’
ทั้งจากเรื่องราว ‘อื้อฉาว’ เบื้องหน้า-เบื้องหลัง รวมไปถึงผลการแข่งขันที่เจ้าภาพอย่างมาเลเซีย มี ‘ผลงาน’ ดีขึ้นจากซีเกมส์ครั้งก่อนอย่างพรวดพราด จนสามารถโกยเหรียญทองไปได้ทั้งสิ้น 145 เหรียญ (อันดับหนึ่ง) ทั้งที่ครั้งก่อน ทำได้เพียง 62 เหรียญ (อันดับสี่) หรือเพิ่มขึ้นถึง 133% กลายมาเป็น ‘เจ้าเหรียญทอง’ ซะอย่างนั้น
ก่อนหน้านี้ มาเลเซียก็เคยเป็นเจ้าเหรียญทองมาแล้วครั้งหนึ่ง ในการแข่งขันซีเกมส์ครั้งที่ 21 ซึ่งเอ่อ.. มาเลเซียก็เป็นเจ้าภาพเช่นกัน
แต่ท่ามกลางเสียงวิจารณ์อื้ออึง ก็มีคำท้วงติงมาว่า ไม่ใช่แค่มาเลเซียหรอกที่ได้ประโยชน์จากการเป็นเจ้าภาพ ที่สำคัญคำว่า ‘ซีโกง’ มีการพูดกันมานานแล้ว
The MATTER x Boonmee Lab รวมกันจัดทำข้อมูลผลการแข่งขันซีเกมส์ย้อนหลัง ระหว่างปี 1959 – ปัจจุบัน ตั้งแต่ยังใช้ชื่อว่า ‘กีฬาแหลมทอง’ รวมทั้งสิ้น 29 ครั้ง (การแข่งขันนี้จะมีขึ้นทุกสองปี ยกเว้นแค่ปี 1963 ที่กัมพูชาเป็นเจ้าภาพ ซึ่งยกเลิกแข่งเนื่องจากปัญหาเรื่องเขาพระวิหาร)
เพื่อตรวจสอบว่า การเป็นเจ้าภาพสร้างประโยชน์ให้กับชาตินั้นๆ จริงอย่างที่หลายคนเข้าใจ หรือไม่
จากกราฟจะเห็นได้ว่า
(1) ชาติที่เป็นเจ้าภาพ ได้เป็นเจ้าเหรียญทอง รวม 16 ครั้ง (ไทย 6 ครั้ง อินโดนีเซีย 4 ครั้ง พม่า 2 ครั้ง มาเลเซีย 2 ครั้ง เวียดนามและฟิลิปปินส์ ชาติละ 1 ครั้ง)
(2) ชาติที่เป็นเจ้าภาพ มีผลงานดีขึ้น รวม 12 ครั้ง (สิงคโปร์ 4 ครั้ง มาเลเซีย 3 ครั้ง ฟิลิปปินส์ 2 ครั้ง พม่า ลาว และบรูไน ชาติละ 1 ครั้ง)
(3) ชาติที่เป็นเจ้าภาพ มีผลงานแย่ลง เพียง 1 ครั้ง (มาเลเซีย)
นี่คือภาพรวมกว้างๆ ถึงความสัมพันธ์ระหว่างการเป็นเจ้าภาพกับเจ้าเหรียญทองในการแข่งขันซีเกมส์ แน่นอนว่า การทำผลงานได้ดีของทัพนักกีฬาชาติต่างๆ ยังมีปัจจัยอื่นที่ซับซ้อนยิ่งกว่านี้ เช่น เงินสนับสนุน การเตรียมทีม พรสวรรค์ของนักกีฬา ฯลฯ ซึ่งหากเรามีโอกาสและมีข้อมูลเพียงพอก็จะหยิบมาวิเคราะห์ต่อไป
แต่จากข้อมูลเบื้องต้นที่ปรากฎ พอจะสรุปได้ว่าสำหรับซีเกมส์ ‘ชาติที่เป็นเจ้าภาพ’ มักจะมี ‘ผลงานที่ดีขึ้น’ เสมอๆ
แม้กระทั่งครั้งที่ไทยเป็นเจ้าภาพ ก็เช่นกัน
[ หมายเหตุ : คำว่า ‘ผลงาน’ ดีขึ้นหรือแย่ลงในข่าว หมายถึง ‘อันดับ’ ที่ได้จากการคว้าเหรียญรางวัล (โดยเฉพาะเหรียญทอง) ในการแข่งขันครั้งนั้นๆ ไมได้ลงลึกไปถึงจำนวนเหรียญรางวัลที่ได้รับแต่อย่างใด ]
อ้างอิงข้อมูลจาก https://bl.ocks.org/puripant/857f1981667e8b42da2c72328ba94ead
Illustration by. Namsai Supavong
