หลังๆ มานี้ สถานที่ท่องเที่ยวในไทย ดูเหมือนจะมีจำนวนคนจีนลดลงไปเยอะเลย จากที่สมัยก่อนไปที่ไหนก็จะได้ยินคนจีนคุยกันโขมงโฉงเฉง พอเริ่มหายๆ ไป เชื่อว่าหลายคนก็ชักจะคิดถึงขึ้นมาแล้ว โดยเฉพาะบรรดาพ่อค้าแม่ค้า
หากว่ากันเฉพาะครึ่งปีแรกของปี 2561 การท่องเที่ยวไทยดูเหมือนจะสดใส และอาจเรียกได้ว่าขึ้นสูง ‘จุดสูงสุด’ หลังคนจีนมาเที่ยวเพิ่มขึ้น 25% หากเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปีก่อน แถมเฉพาะเดือน ก.พ.กับ มี.ค. ก็เป็นเดือนที่มีนักท่องเที่ยวจีนมาเมืองไทย ‘หลักล้าน’ เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์! (1.2 ล้านคนและ 1 ล้านคนตามลำดับ)
แต่พอเข้าสู่ปลายปีหลัง หลังๆ สิ่งกลับเปลี่ยนไป ยอดนักท่องเที่ยวจีนในบางเดือนกลับไปน้อยกว่า 2-3 ปีก่อนเสียด้วยซ้ำ อะไรคือจุดเปลี่ยนที่สำคัญ?
ในฐานะสำนักข่าวหลังสถานทูตจีน The MATTER จึงพยายามไปค้นหาคำตอบ และได้ข้อมูลที่น่าสนใจมาจากเอกสารของทางราชการเอง
ในเอกสารที่กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา เสนอต่อ ครม.เพื่อให้พิจารณาออกมาตรการกระตุ้นการท่องเที่ยวไทยช่วงปลายปี ได้อ้างถึงสาเหตุที่ทำให้นักท่องเที่ยวจีนหายตัวไปไว้ถึง 6 ข้อ คือ
- เหตุเรือล่มที่ภูเก็ต (แต่ไม่ได้อ้างถึงคำพูดของรองนายกฯไทยบางคน)
- ข่าวเรื่องไข้เลือดออกระบาด
- การทำร้ายคนจีนที่ดอนเมือง
- ค่าเงินบาทแข็ง
- สงครามการค้าจีน-สหรัฐฯ
- คนจีนเริ่มหันไปเที่ยวประเทศอื่นๆ ในภูมิภาคนี้แทน
ถ้าว่ากันด้วยความรู้สึก เราก็อาจจะยังไม่รู้ว่าคนจีนหายไปมากน้อยแค่ไหนเนอะ มาดูสถิติที่กรมการท่องเที่ยวเก็บเอาไว้ดีกว่า แล้วจะพบข้อมูลทั้งที่น่าตกใจและน่าสนใจ
โดยเราขอเอามาให้ดูย้อนหลัง 5 ปี นับแต่รัฐบาล คสช.เข้ามา แล้วจะพบว่า ปรากฏการณ์ทัวร์จีน ‘ล่องหน’ ไม่ได้เกิดขึ้นครั้งนี้เป็นครั้งแรก
หากดูข้อมูลจากกราฟ จะพบว่ามีเหตุการณ์สำคัญๆ 3-4 ครั้งที่เราอยากให้ทุกคนดูไปพร้อมกัน (ในภาพคือจุดดาว)
1.) เดือน ต.ค.2557 – ทัวร์จีนกลับมา
นับแต่เดือนนี้ไปจำนวนนักท่องเที่ยวจีนจะเป็นบวก (หากเทียบกับเดือนเดียวกันของปีก่อนหน้า) ถึง 24 เดือนติดต่อกัน หลังสถานการณ์ชุมนุมการเมืองอันยืดเยื้อยุติ และมีการจัดตั้งรัฐบาล คสช. ขึ้นมาบริหารประเทศ
2.) เดือน ก.ย.2558 – ทัวร์จีนหาย 1
เหตุวางระเบิดที่ศาลพระพรหมเอราวัณ สี่แยกราชประสงค์ กทม. ซึ่งมีคนจีนเสียชีวิตและบาดเจ็บจำนวนมาก ช่วงปลายเดือน ส.ค.2558 ทำให้นักท่องเที่ยวจีนลดลงอย่างฮวบฮาบในทันที ก่อนจะฟื้นตัวกลับมาได้ เมื่อทางการไทยจับกุมผู้ต้องหา และเยียวยาผู้บาดเจ็บและเสียชีวิตอย่างเต็มที่
3.) เดือน ต.ค.2559 – ทัวร์จีนหาย 2
การจัดการปัญหาทัวร์ศูนย์เหรียญอย่างรุนแรง ส่งผลกระทบต่อนักท่องเที่ยวจีนที่เดินทางมาไทยลดลงอยู่เกือบครึ่งปี
4.) เดือน ก.ค.2561 – ทัวร์จีนหาย 3
หลังนักท่องเที่ยวจีนโตเป็นบวกอยู่ 14 เดือนติดต่อกัน และทำสถิติอะไรอีกมากมาย ก็ต้องมาเจอกับสารพัดปัญหาติดๆ กันในเดือนนี้ เมื่อเกิดเหตุเรือนำเที่ยวฟินิกซ์ล่มในทะเล จ.ภูเก็ต ทำให้มีผู้เสียชีวิต 47 ราย ส่วนใหญ่เป็นคนจีน ขณะที่รองนายกฯ ไทยคนหนึ่งระบุว่า เหตุการณ์เรือล่มครั้งนี้ “คนจีนทำกันเอง” สร้างความไม่พอใจให้คนจีนจำนวนมาก
ยิ่งในเวลาต่อมา เกิดเหตุ รปภ.สนามบินดอนเมืองตบหน้านักท่องเที่ยวจีนซ้ำอีก
หากดูกราฟกันดีๆ จะเห็นได้ว่าปรากฎการณ์ทัวร์จีนแต่ละครั้ง นักท่องเที่ยวจีนจะหายไปอยู่ระยะเวลาหนึ่ง ก่อนจะกลับมา เพราะหลายปีที่ผ่านมา เมืองไทยเป็นจุดหมายแรกๆ ที่คนจีนจะมาเที่ยว
ซึ่งก็น่าสนใจว่าการ ‘หายตัว’ ไปรอบล่าสุด ท้ายที่สุดแล้ว นักท่องเที่ยวจะกลับมาจริงหรือไม่ ใช้เวลานานแค่ไหนถึงจะกลับมา หรือจะไม่กลับมาอีกเลย ไปแล้วไปลับ ทิ้งให้หลายๆ คนที่เคยบ่น ได้แต่ถามหาว่า “นักท่องเที่ยวจีนหายไปไหน?”