สัปดาห์ก่อน ไถๆ ฟีดเฟซบุ๊กไปเจอคลิปนึง เปิดคลิปมาว่า “ไอ้เหี้ย!.. (อ้าว ด่าทำไม!) บ้านก็ไม่ได้กลับ แบตไม่ให้กูชาร์จแล้วกูไปชาร์จที่ไหน” (อ๋อ เขาพูดถึงข่าวนั้น) นอกจากตกใจนึกว่าคนในคลิปด่า หางตาเหลือบไปเห็นชื่อเพจ ‘ฟิสิกส์แม่งเถื่อน’ เฮ้ย! นี่เพจสอนฟิสิกส์จริงหรอ
อดรนทนไม่ไหว The MATTER เลยรีบทักไปหา ‘อ๋อง – คมพิสิฐ ประสาท’ แอดมินเพจฟิสิกส์แม่งเถื่อน คุณครูสอนฟิสิกส์ที่มาแรงที่สุดแห่งยุคสมัย ขอชวนมาคุยหน่อยดิ๊ ว่าที่ด่าตอนเปิดคลิปนี่พี่ด่าใคร แล้วเพจนี้ตั้งใจสอนฟิสิกส์ยังไง ฟิสิกส์(แม่ง)ยากจริงไหม แล้วทำไมต้องสอนแบบเถื่อนๆ รวมถึงพูดเรื่องการเรียนการสอนในยุคสมัยนี้
ปล. คำเตือนจากพี่อ๋อง : #ผู้ปกครองห้ามเข้า
The MATTER : ที่เปิดเพจ ‘ฟิสิกส์แม่งเถื่อน’ ตั้งใจสอนอะไร
อ๋อง : ฟิสิกส์มันเป็นเรื่องในชีวิตประจำวัน จริงๆ มันใช้อธิบายเรื่องสำคัญๆ ที่เราอยากรู้ได้นะ เราเปิดเพจ อยากสอนเด็กที่ไม่ชอบฟิสิกส์ หรือใครก็ได้ที่ไม่รู้เรื่องฟิสิกส์เลย มันใช้อธิบายปรากฏการณ์ธรรมชาติทางกายภาพได้ ไม่ว่าจะเป็นการเคลื่อนที่ เรื่องแสง เรื่องสี โอ้โห ก้าวขาออกจากบ้านก็เป็นฟิสิกส์ละนะ เรื่องแรงก็ใช่ละ ทำไมเราถึงเดินไปข้างหน้าได้ มีแรงอะไรทำให้เราเดิน ขับรถ ความเร่ง ความเร็ว การเบรก ระยะทาง มันก็คือฟิสิกส์หมดเลย ทำกับข้าว เปิดฝาหม้อ ปิดฝาหม้อ ก็เทอร์โมไดนามิก แต่ส่วนใหญ่เราจะไม่ค่อยรู้ตัว
The MATTER : คิดว่าทำไมเด็กๆ ถึงบอกว่าฟิสิกส์(แม่ง)ยาก
อ๋อง : คือเดิมที ถ้าให้เล่าถึงการเรียนฟิสิกส์เนี่ย (ทำท่าจริงจัง) ยุคโบราณเลยนะ สมัยที่กรุงศรีอยุธยากำลังจะแตกแล้ว.. (ฮ่าๆ) อ้ะ ไกลไป เอาเป็นว่าแบบดั้งเดิมเนี่ย คุณครูแต่ละท่านก็จะสอนเหมือนเน้นจำสูตร เรื่องนี้สูตรนี้ เรื่องนั้นสูตรนี้ พอเรียนจบบทนึง แม่ง สิบยี่สิบสูตร เด็กก็แบบ.. เฮ้ย ฟิสิกส์มีแต่สูตรหรอ ความยากส่วนหนึ่งของเด็กก็คือจำสูตรพวกนี้ไม่ได้ เจอสูตรหน้าตาประหลาดไปสูตรดึงก็งงแล้ว ยัง! ยังจะมีอีก
พอเข้าสู่สมัยรัตนโกสินทร์ (ยังจะเล่น!) ไอ้เราก็เริ่มเห็นแล้วว่า ถ้าสอนฟิสิกส์ด้วยการจำสูตรแบบนี้ต่อไปเนี่ย ไม่รอดแน่ๆ ต้องมาเข้าสู่คำว่า ‘คอนเซ็ปต์’ ก่อน เอาให้เขาเคลียร์คอนเซ็ปต์ก่อน เหมือนตั้งต้นจากเรื่องที่เห็นจริงเข้าใจได้ก่อน แล้วสูตรมันจะมาอธิบายคอนเซ็ปต์นี้เอง
คืองี้ มันมีวิธีที่ทำให้ง่าย (หันหลังไปหยิบของมาจากกระเป๋า) ไม่อยากเลยนะ ไม่อยากแนะนำเล๊ย แต่หนังสือเล่มเนี้ย ‘ตีแตก! ฟิสิกส์ 9 วิชาสามัญ’ สรุปคอนเซ็ปต์มาให้เน้นๆ เลย
The MATTER : แล้วทำไมต้องตั้งชื่อเพจว่า ‘ฟิสิกส์แม่งเถื่อน’
อ๋อง : จริงๆ เราไม่ใช่คนเถื่อนหรือหยาบคายนะ เราเป็นคนดี (ยิ้มคนดี) แต่ที่ตั้งชื่อเพจแบบนี้เพราะเราอยากให้วิธีการสื่อสารที่ออกไปเหมือนเพื่อนคุยกับเพื่อน สังเกตดิ เด็กมักจะเข้าใจเรื่องที่เพื่อนพูดเพื่อนสอนมากกว่าตอนครูสอน ถึงจะเป็นเรื่องเดียวกันก็เหอะ หรือถ้าเรียนกับครูที่มีวิธีการให้ความรู้แบบเพื่อน แบบพูดคุย เด็กก็จะเข้าใจวิชานั้นมากกว่า พอเราถ่ายทอดกันแบบเป็นเพื่อนเนี่ย เด็กก็ซึมซัม เฮ้ย นี่เพื่อนนะเว้ย พอเพื่อนพูดไรฟังหมดอะ เราก็เลยตั้งชื่อว่าฟิสิกส์แม่งเถื่อน ให้รู้ว่านี่ไม่ใช่ครูนะเว้ย เพื่อนมึงเนี่ยแหละ เพราะงั้นก็เลยจะถ่ายทอดแบบเพื่อนๆ เลย แต่ถ้าผู้ปกครองเข้ามาก็ ค้าบโผม เพราะเราเป็นคนดี อย่างที่บอก (ยิ้มคนดีอีกรอบ)
The MATTER : เป็นคนดีที่เปิดคลิปด้วยคำว่า..
อ๋อง : ไอ้เหี้ย! ฮ่าๆๆ ต้องอธิบายแบบนี้ จริงๆ ก็คืออยากจะเอาฟิสิกส์ไปผูกกับเหตุการณ์ที่มันใช้จริงนั่นแหละ ก็คือเอามาอธิบายปรากฏการณ์ อย่างคลิปล่าสุดเนี่ย หลายคนคิดว่าด่าท่านปลัดรึเปล่า ถ้าท่านปลัดเห็นนี่ไม่ได้ด่านะครับ นึกถึงฟีลลิ่งว่าเราเป็นหมอ แล้วแบบเจอเหตุการณ์แบบนี้ ก็เลยคุยกับเพื่อนว่าเหตุการณ์นี้ทำยังไงวะ ทำไมต้องมาออกกฎอย่างนี้กับกู แล้วก็ลองคิดคำนวณให้เพื่อนดูว่าจริงๆ มันก็ไม่ได้เยอะนะ สุดท้ายก็ได้แต่วอนไปยังท่านปลัดฯ ให้ทบทวน ครับ!
Posted by ฟิสิกส์แม่งเถื่อน on Friday, January 5, 2018
The MATTER : ถึงจะบอกว่าวิธีการสอนแบบนี้มันเวิร์ก แต่ครูอาจารย์ในโรงเรียนก็อาจจะไม่สามารถใช้วิธีสอนแบบนี้หรือเปล่า?
อ๋อง : เอาคำว่าครูจริงๆ มันมีหลายหน้าที่มากๆ ครูไม่ได้สอนแค่ความรู้ในวิชาอย่างเดียว ต้องสอนมารยาท สอนทักษะสังคมต่างๆ ให้มาสอนแบบเราก็คงสอนมารยาทไม่ได้ (หัวเราะ) อย่างเรา เราก็ไม่อยากเรียกตัวเองว่าเป็นครูนะ คิดเสียว่าเราเป็นแค่เพื่อนคนหนึ่งที่แบ่งปันความรู้ให้กับคนที่อยากเข้าใจฟิสิกส์มากกว่า
The MATTER : แต่ก็เห็นเป็นติวเตอร์สอนในแพลตฟอร์ม MOOC ด้วย มองอนาคตของห้องเรียนและบทบาทของครูในอนาคตยังไง
อ๋อง : จริงๆ ใครจ้างเราก็ไป (ฮ่าๆ) แต่ส่วนตัวมองว่าโรงเรียน ห้องเรียนยังเป็นสิ่งจำเป็น เพราะมันไม่ใช่แค่สถานที่เอาไว้รับความรู้ ต่อไปความรู้อาจจะหาได้จากอินเทอร์เน็ตหรือเทคโนโลยีต่างๆ แต่โรงเรียนจะยังเป็นสถานที่ที่ใช้ฝึกฝนเด็กได้ในด้านอื่นๆ ระเบียบวินัยหรือการเข้าสังคม ส่วนครู เราว่าต่อไปอาจจะต้องสอนให้น้อยลง ต้องกระตุ้นให้เด็กค้นคว้าหาความรู้ด้วยตัวเองให้มากขึ้น ครูมีหน้าที่ตอบคำถาม คำถามที่เด็กสงสัยจากการไปอ่านไปค้นคว้ามา
The MATTER : ความสนุกของฟิสิกส์อยู่ตรงไหน
อ๋อง : อย่างที่บอกว่ามันคือสิ่งที่ใช้อธิบายปรากฏการณ์ที่เราตื่นมาเห็นในชีวิตประจำวัน พอรู้ว่ามันเกิดขึ้นมาได้ยังไง บางทีเราก็ฟินกับมันนะ
Photos by Watcharapol Saisongkroh / Thanasil Meepien