ที่บอกว่าเลือกเกิดไม่ได้ แต่เลือกที่จะเป็นได้ หลายคนเถียงว่ามันอาจไม่จริงเสมอไป อย่างปีเกิดก็กำหนดให้เราได้ตัวอักษร X Y Z ต่อท้ายเจเนอเรชั่นของตัวเองแบบไม่ได้เลือก แถมยังโดนติดป้ายว่าต้องคิดอย่างนั้นทำอย่างนี้ ตาม Stereotype ของเจเนอเรชั่นอีก
เลยมีคนขอแหวกกฎเกณฑ์ สร้างนิยามใหม่อย่าง Xennials และ Perennials เพื่อบอกเป็นนัยๆ ว่า แม้เลือกเกิดไม่ได้ แต่ก็ขอเลือกเป็นได้ละกัน
วัดอายุกันหน่อย ไหนใครอยู่ในกลุ่ม 30 นิดๆ 40 หย่อนๆ (เกิดช่วงปลายปี 70 จนถึงต้นปี 80) บ้าง? ถ้าตามการจัดแบ่งของนักสังคมวิทยา คนกลุ่มนี้จะอยู่ในช่วงปลาย Generation X เชื่อมต่อกับ Millenials (Gen Y) แต่มีการเปลี่ยนผ่านทางสังคมที่คาบเกี่ยว บางคนเลยรู้สึกไม่อยากเข้าร่วมกับเจนใดเจนหนึ่ง บางครั้งก็ชิงชังและจริงจังกับโลกแบบ Gen X แต่บางคราวก็มองโลกในแง่ดีและมีความมั่นใจในตัวเองมากๆ แบบ Millennials ในเมื่อจัดตัวเองเข้าพวกไม่ได้ ก็เลยประกาศวิถีของตัวเองว่าข้าคือ ‘Xennials’ เสียเลย
จริงๆ คำว่า ‘Xennials’ เกิดขึ้นเมื่อปี 2014 เมื่อ Sarah Stankorb และ Jed Oelbaum ใช้คำนี้นิยามคนที่ถูกบีบอัดระหว่าง Generation X เชื่อมต่อกับ Millenials ใน Good magazine และ ‘Xennials’ ก็เพิ่งกลับมาเป็นกระแสของโลกออนไลน์ในหลายประเทศอีกครั้งเมื่อเว็บ Mamamia ยกขึ้นมาทำคลิปตลกๆ
La Saga
‘Xennials’ อาจเรียกได้ว่าเป็นคนยุค pre-social media มีชีวิตวัยเด็กแบบอนาล็อก แต่เติบโตมาแบบดิจิทัล อธิบายให้เห็นภาพคือ เป็นคนรุ่นที่โทรหาคนที่แอบชอบด้วยโทรศัพท์บ้าน แล้วก็กังวลว่าพ่อแม่จะเป็นคนรับ แล้วต่อมาไม่นาน ก็เปลี่ยนมาใช้ ICQ แชทหรือ PCT โทรหากันแทน
บางที ‘Xennials’ ก็มีชื่อเรียกอื่นอย่าง ‘Generation Catalano’ เป็นการอ้างอิงจากหนังดราม่ายุคนั้นที่ดังมากๆ คือเรื่อง My So-Called Life หรือไม่ก็ถูกเรียกว่า ‘Oregon Trail Generation’ ซึ่งเป็นชื่อวิดีโอเกมที่ฮิตในสมัยนั้น แต่ว่าถ้าเป็นเมืองไทย ก็น่าอาจจะได้ชื่อเล่นอย่างรุ่น ‘ยูเอชที ยังยินดีครับเพื่อน’ หรือรุ่น ‘เทปคาสเซ็ต ตลับเกมแฟมิลี่’ อะไรทำนองนั้น
ทั้งนี้ทั้งนั้น The Guardian ได้ทำควิซตลกๆ สำหรับชาว ‘Xennials’ เอาไว้ ไปลองเล่นกันได้ (แต่อาจจะมีบริบทของชาติตะวันตกอยู่เยอะหน่อย) : www.theguardian.com/culture/2017/jun/27/are-you-a-xennial-take-the-quiz
‘Xennials’ อาจดูเหมือนเป็นกลุ่มที่พยายามปลดปล่อยตัวเองออกจากการบีบอัดระหว่างเจเนอเรชั่น แต่มีคนอีกกลุ่มหนึ่งที่ประกาศกร้าวกว่านั้นว่า ฉันไม่เอานะ การติดป้ายว่าเป็นเจนไหน ฉันไม่มีเจนอะไรทั้งนั้น ฉันจะเรียกตัวเองว่า ‘Perennials’
ชาว ‘Perennials’ นิยามตัวเองว่า “พวกเราคือวัยหนุ่มสาวของปัจจุบัน ที่ไม่สำคัญว่าตัวเลขบอกอายุจริงหรือปีเกิดจะเป็นเท่าไหร่ แต่เราก้าวไปกับกระแสโลก ใช้เทคโนโลยีทันสมัย และแฮงก์เอาท์กับเพื่อนได้ทุกเพศทุกวัย พวกเรามีส่วนร่วมกับทุกสิ่ง เต็มไปด้วยความสงสัยใคร่รู้ ดูแลซึ่งกันและกัน มีความคิดสร้างสรรค์และแพชชั่น มั่นใจและกล้าเสี่ยง และพวกเราเชื่อในทัศนคติและความคิดอันเปิดกว้าง มากกว่าการนิยามเบ็ดเสร็จของหลักประชากรศาสตร์” (ที่มา: fastcompany)
Hello Magazine / Aljazeera
ถ้าจะยกตัวแทนชาว ‘Perennials’ มาให้เห็นภาพก็อย่างเช่น Bob Dylan, Pharrell Williams, Justin Trudeau, Emma Watson, Elon Musk, Ai Weiwei, John Oliver, the little girl on Stranger Things และอื่นๆ อีกมากมาย รวมถึงอาจจะเป็นเราคนใดคนหนึ่งก็ได้
ในโลกที่คนเริ่มไม่ค่อยชอบการติดป้าย (Labelisation) ไม่มีเจเนอเรชั่นไหนชอบสูตรสำเร็จ ที่ขีดเส้นแบ่งด้วยปีเกิดแล้วบอกมาเลยว่าเราจะมีบุคลิกภาพและทัศนคติอย่างใดอย่างหนึ่ง (แม้บางทีมันจะเป็นข้อดีก็ตาม) Xennials และ Perennials เป็นเพียงตัวอย่างเล็กๆ ที่แสดงให้เห็นถึงความพยายามในการขยับออกจากความอึดอัดของแนวคิดและการตีกรอบแบบเดิมๆ เป็นการเริ่มตั้งคำถามกับนิยามที่กำหนดไว้
และชวนให้ทบทวนว่าแต่ละคนมีความ individual มีความคิดและความสนใจที่ซับซ้อนและส่วนตัวเกินกว่าที่ถูกติดป้ายจัดกลุ่ม จริงอยู่ที่เราอาจจะเลือกเกิดไม่ได้ แต่เราก็อาจควรเลือกที่จะเป็นได้ รึเปล่า?
ปล. บทความนี้เหมาะสำหรับผู้อ่านทุกเจน
อ่านเรื่องการเกิดขึ้นของเจเนอเรชั่นได้ที่
thematter.co/pulse/where-does-generation-come-from/26074
อ้างอิงข้อมูลจาก
theconversation.com
mashable.com
fastcompany.com
