ปฏิเสธไม่ได้เลยว่ากำแพงทางภาษา เป็นอุปสรรคอย่างหนึ่งที่ขวางกั้นการแผ่ขยายวัฒนธรรมของประเทศต่างๆ ไว้ ต่อให้หลายชาติจะพยายามส่งต่อวัฒนธรรมผ่านภาพยนตร์ ละคร หรือการ์ตูนมากเพียงใด แต่ถ้าคนอีกกลุ่มไม่เข้าใจภาษาที่จะสื่อ สารนั้นก็ไม่สามารถทำหน้าที่ของมันได้อย่างเต็มที่ เช่นนี้ทีมวิจัยจากญี่ปุ่นจึงได้คิดค้นปัญญาประดิษฐ์ที่สร้างขึ้นเพื่อแปลการ์ตูนมังงะโดยเฉพาะ เพื่อให้การเสพการ์ตูนมีความสากลที่ใครก็สามารถเข้าถึงได้ง่ายมากขึ้น
การแปลภาษาญี่ปุ่นในการ์ตูนมังงะนั้นมีหลายมิติ และยากต่อความเข้าใจมากกว่าการสื่อสารโดยทั่วไป เนื่องจากข้อความในแต่ละช่องอธิบายมักเป็นข้อความตัดมาแบบสั้นๆ ซึ่งบางครั้งหากไม่ดูบริบทโดยรอบเป็นการอ้างอิงก็จะไม่สามารถแปลออกมาได้อย่างถูกต้อง
ดังนั้น เพื่อการแปลที่แม่นยำมากขึ้น Ryota Hinami, Shonosuke Ishiwatari, Kazuhiko Yasuda, Yusuke Matsui นักวิจัยทั้งสี่จากมหาวิทยาลัยคอร์เนล (Cornell University) จึงได้สร้างระบบแปลจากบริบทหลายมุมมอง หรือ multimodal context-aware ซึ่งระบบดังกล่าวจะมีการพิจารณาองค์ประกอบอื่นๆ นอกจากตัวเนื้อหา ทั้งเพศของผู้พูด ลำดับของภาพ ลำดับของความข้อความ รวมถึงบริบทโดยรอบของเนื้อหาในการ์ตูน เพื่อแปลออกมาเป็นภาษาให้เราอ่านได้ด้วย
อย่างไรก็ตาม ปัญหาใหญ่ที่ทีมวิจัยเจอระหว่างการพัฒนาคือ การแยกบริบทจากรูปภาพและรวมเข้ากับโมเดล MT Model อีกทั้งคลังข้อมูลสำหรับวัดประสิทธิภาพการแปลการ์ตูนโดยตรงยังไม่สมบูรณ์ ทีมนักวิจัยจึงได้สร้างชุดข้อมูลขึ้นมาใหม่จากการ์ตูน 214 หน้า และชุดข้อมูลจากการ์ตูนที่มีการแปลไว้ก่อนหน้านี้จำนวน 258 หน้า เพื่อให้ AI ได้เรียนรู้ธรรมชาติของการ์ตูนมังงะ รวมถึงบริบทต่างๆ ซึ่งในอนาคตจะส่งผลให้มันแปลได้อย่างแม่นยำมากขึ้น
ในงานวิจัยชิ้นดังกล่าวยังระบุว่า ระบบปัญญาประดิษฐ์ที่พัฒนาขึ้นได้มีการใส่กรอบบริบทหลายรูปแบบเพื่อให้การแปลมีความถูกต้องสูง และยังมีคลังข้อมูลสำรองเพื่อให้ AI สามารถแปลโดยไม่ต้องอ่านตัวหนังสือ ในกรณีที่ตัวหนังสือมีความเสียหาย หรือเป็นภาษาที่มีความเฉพาะทางยากต่อความเข้าใจ นอกจากนี้ ทีมวิจัยยังสร้างเกณฑ์มาตรฐานเพื่อประเมินการแปลการ์ตูนมังงะ เพื่อให้ครอบคลุมสำหรับการแปลการ์ตูนอัตโนมัติแบบเต็มรูปแบบ และในอนาคตมันอาจจะไม่จำกัดแค่การแปลการ์ตูนเท่านั้น แต่มันยังสามารถนำไปปรับใช้กับวงการหนัง เช่น การทำซับภาพยนตร์หรือละคร ได้ด้วย
แน่นอนว่า ‘อนาคต’ ที่กล่าวถึงนั้นคงไม่ใช่เร็วๆ นี้อย่างแน่นอน แต่เชื่อว่างานวิจัยชิ้นนี้จะเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีในการพัฒนาเทคโนโลยี รวมถึงปัญหาประดิษฐ์ต่างๆ ที่จะช่วยให้คนเข้าถึงสื่อของนานาประเทศได้ง่ายขึ้น เพราะนอกจากเราจะได้ทลายกำแพงภาษาแล้ว ยังเป็นการเปิดโลกให้เราได้ทำความเข้าใจวัฒนธรรมที่หลากหลายได้อีกด้วย
อ้างอิงจาก
https://www.blognone.com/node/120316
https://arxiv.org/abs/2012.14271
#Brief #TheMATTER
