พวกเราคงรู้จัก ‘มัมมี่’ กันเป็นอย่างดี ถึงอย่างนั้น ขั้นตอนในการทำมัมมี่ก็ยังเป็นปริศนาใหญ่อยู่เสมอ แต่ล่าสุดนักวิทยาศาสตร์ค้นพบสาร และส่วนผสมที่ชาวอียิปต์โบราณใช้ในการทำมัมมี่แล้ว
แม้ว่าก่อนหน้านี้ นักวิชาการจะรู้ชื่อของสารที่ใช้ในการดองศพจากการเรียนรู้ตำราของชาวอียิปต์โบราณ แต่พวกเขาก็ทำได้เพียงคาดเดาว่า ‘สารประกอบและวัสดุใด’ ที่ชาวอียิปต์โบราณอ้างถึง เพราะพวกเขาเพียงระบุชื่อส่วนผสมเหล่านี้ในภาษาอียิปต์ แต่ไม่ได้อธิบายหรือชี้ชัดอย่างละเอียดว่าสารที่ว่านั้นมีลักษณะอย่างไร
แต่หลังจากความพยายามของนักวิทยาศาสตร์ ในการวิเคราะห์สารอินทรีย์ของสิ่งที่ตกค้างในหม้อจำนวน 31ใบที่ถูกค้นพบเมื่อปี 2016 ที่เมืองซักการา (Saqqara) ในอียิปต์ ซึ่งเป็นสถานที่ฝังศพโบราณเมื่อเกือบ 3,000 ปีที่แล้ว ทำให้ในตอนนี้พวกเราได้คำตอบแล้วว่า ชาวอียิปต์โบราณใช้วัตถุดิบอะไรบ้างในการดองศพมัมมี่
นักวิทยาศาสตร์จากเยอรมนีและอียิปต์เปิดเผยว่า ชาวอียิปต์โบราณใช้สารต่างๆ มากมาย ในการชโลมร่างกายหลังความตาย เพื่อลดกลิ่นอันไม่พึงประสงค์และปกป้องร่างกายจากเชื้อรา แบคทีเรีย และความเน่าเสีย ซึ่งวัสดุที่ใช้ คือน้ำมันจากพืช เช่น จูนิเปอร์ ไซเปรส และซีดาร์ ตลอดจนเรซิ่น ที่มาจากต้นพิสตาชิโอ ไขมันสัตว์ และขี้ผึ้ง เป็นต้น
การค้นพบในครั้งนี้ ยังทำให้นักโบราณคดีสามารถระบุได้อีกว่าสารชนิดใดถูกนำไปใช้ในส่วนไหนของร่างกาย เช่น เม็ดถั่วพิสตาชิโอ และน้ำมันละหุ่งจะถูกใช้สำหรับส่วนหัวเท่านั้น
“ฉันรู้สึกทึ่งกับความรู้ทางเคมีของชาวอียิปต์โบราณ ‘เพราะพวกเขารู้ว่าต้องใช้สารอะไรบ้างบนผิวหนัง เพื่อไม่ให้ร่างกายเน่าเสีย โดยที่พวกเขาไม่มีความรู้เรื่องแบคทีเรีย หรือเชื้อราเลยด้วยซ้ำ” ฟิลิป สตอกฮัมเมอร์ (Philipp Stockhammer) ศาสตราจารย์ด้านโบราณคดีฯ มหาวิทยาลัยมหาวิทยาลัยลูทวิช-มัคซีมีลีอาน ในเยอรมนีกล่าว
อย่างไรก็ดี วัตถุดิบที่ใช้ในการทำมัมมี่มีหลากหลาย และไม่ได้มาจากอียิปต์เท่านั้น เพราะนักโบราณคดีพบว่า ส่วนผสมหลายชนิดนั้นมาจากดินแดนที่อยู่ทั่วทะเลเมดิเตอร์เรเนียน นอกจากนี้ ยังพบว่าส่วนผสมอย่างสารกัมมะถันและเรซิ่นเอเลมี่ เป็นวัตถุดิบที่มีพื้นเพจากป่าในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และภูมิภาคเขตร้อนของแอฟริกา
“วัตถุดิบที่พบ แสดงให้เห็นถึงการแลกเปลี่ยนสินค้าทางไกล แต่ตอนนี้พวกเรายังไม่รู้คำตอบที่แน่ชัดว่า ชาวอียิปต์โบราณติดต่อซื้อขายสินค้าเหล่านี้ได้อย่างไรและเริ่มตั้งแต่เมื่อใด”
ท้ายที่สุดแล้ว การค้นพบในครั้งนี้ แสดงให้เห็นถึงความหลงใหลในการทำมัมมี่ของชาวอียิปต์โบราณ เพราะพวกเขาพยายามเรียนรู้และสรรหาวัตถุดิบที่เหมาะสมที่สุดในการคงสภาพศพ และการทำมัมมี่ยังแสดงให้เห็นถึงความเจริญรุ่งเรืองของเครือข่ายการค้าโลกในสมัยโบราณอีกด้วย
อ้างอิงจาก
