‘ไม้ล้างป่าช้า’ GT200 เครื่องตรวจสอบวัตถุระเบิดลวงโลก วนเวียนกลับมาให้เห็นในหน้าข่าวทุกๆ ปีมาเป็นเวลาเกิน 10 ปีแล้ว
ล่าสุดเป็นข่าวอีกครั้ง หลังจากที่ประชุมคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ชุดใหญ่ เพิ่งมีมติเอกฉันท์ วันที่ 8 มีนาคม เห็นความสั่งฟ้องเอง ในคดีสถาบันนิติวิทยาศาสตร์จัดซื้อ GT200 และ Alpha 6 จำนวน 4 สัญญา ซึ่งในขณะนั้นมี ‘พญ.คุณหญิงพรทิพย์ โรจนสุนันท์’ เป็นผู้อำนวยการ
ปมจัดซื้อ GT200 และ Alpha 6 คณะกรรมการ ป.ป.ช. ได้มีมติชี้มูลความผิดไปแล้วรวม 20 สำนวน จากการไต่สวน 25 สำนวน ทั้งหมดนี้มีผู้ถูกกล่าวหาประมาณ 100 ราย และส่งเรื่องให้อัยการสูงสุดดำเนินคดีตามกฎหมายต่อไป
แต่ก่อนที่จะมาถึงจุดนี้ ประเด็น GT200 ที่รองนายกฯ วิษณุ เครืองาม เคยบอกว่าเป็น “ค่าซื้อความรู้ ที่แพงไปหน่อย” เคยเกิดอะไรขึ้นบ้าง? The MATTER ย้อนสรุปไทม์ไลน์ให้อ่านกัน
ปี 2548-2553
หน่วยงานไทยหลายแห่งจัดซื้อเครื่อง GT200 และ Alpha 6 ซึ่งแน่นอนว่ารวมถึงสถาบันนิติวิทยาศาสตร์ที่ในขณะนั้นมี พญ.คุณหญิงพรทิพย์ เป็น ผอ. ด้วย แต่ถ้ถามว่าใครจัดซื้อ GT200 มากที่สุด คำตอบก็คือ ‘กองทัพบก’
28 มกราคม 2553
พญ.คุณหญิงพรทิพย์ ยืนยันว่า GT200 ใช้งานได้จริง พร้อมท้าให้นักวิชาการพิสูจน์
“อยากขอเชิญไม่ได้ท้านะคะ อ.เจษฎา [เด่นดวงบริพันธ์] ลงไปใน 3 จังหวัดชายแดนใต้ ลงไปกับการทำงานด้วยเครื่องนี้ เมื่อวานนี้ ฝรั่งจาก BBC ก็ขอไป เราแฟร์ให้เขาดู เขาก็ตกใจ คือหมอไม่รู้ว่าทหารเอาปืนไปไว้ตรงไหน แล้วปรากฏว่าเครื่องมันชี้ปืนถูกต้อง เขาก็ถามเราว่า เรารู้สึกยังไง เราก็บอกว่า มันทำงานได้อย่างนี้ แล้วคุณว่ายังไงละ นี่คือตัวอย่าง”
แต่ต่อมา รัฐบาล อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ ได้จัดการทดสอบ GT200 พบว่า 20 ครั้ง หาวัตถุระเบิดเจอแค่ 4 ครั้ง ประสิทธิภาพไม่ต่างจาก ‘เดาสุ่ม’ จึงสั่งให้ทุกหน่วยงานราชการยุติการจัดซื้อทันที ในวันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2553
ปี 2556-2559
ทางฝั่งสหราชอาณาจักร ประเทศต้นกำเนิด GT200 ศาลได้สั่งจำคุกนักธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการหลอกขาย GT200 และเครื่องอื่นๆ ที่คล้ายคลึงกันไปทั่วโลก เช่น แกรี โบลตัน (Gary Bolton) จำคุก 7 ปี เจมส์ แม็กคอร์มิก (James McCormick) จำคุก 10 ปี และคู่สามีภรรยา ซามูเอล ทรี (Samuel Tree) กับ โจน ทรี (Joan Tree) จำคุก 3 ปีครึ่ง
ปี 2560
อัยการพิเศษฝ่ายคดีปกครอง 5 ยื่นฟ้องคดีทางปกครองต่อบริษัท ‘เอวิเอ แซทคอม’ ผู้นำเข้าและจัดจำหน่าย GT200 ตามที่กองทัพบกเสนอ ยื่นฟ้องค่าเสียหาย 687 ล้านบาท
10 ตุลาคม 2561
ศาลแขวงดอนเมืองพิพากษาคดีฉ้อโกงจัดซื้อ GT200 ของสถาบันนิติวิทยาศาสตร์ ให้จำคุก ‘สุทธิวัฒน์ วัฒนกิจ’ ผู้บริหาร ‘เอวิเอ แซทคอม’ 9 ปี และให้ร่วมกับบริษัท ‘เอวิเอ แซทคอม’ ชดใช้ค่าเสียหาย 6.8 ล้านบาท ส่วนบริษัทถูกสั่งปรับเป็นเงิน 18,000 บาท
ซึ่งก่อนหน้านี้ในเดือนกันยายน 2561 ยังมีคำพิพากษาอีก 2 สำนวน ที่มีกองทัพบกและกรมราชองครักษ์เป็นผู้เสียหาย ทั้งหมดนี้ศาลให้นับโทษจำคุกของสุทธิวัฒน์ รวมกัน 19 ปี
1 กันยายน 2564
ศาลปกครองกลางมีคำพิพากษาตามฟ้อง ที่ระบุว่า GT200 “เป็นสินค้าไม่มีคุณภาพ ไม่มีคุณลักษณะเฉพาะ ตามเอกสารแสดงคุณสมบัติของเครื่อง ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของสัญญา” จึงสั่งให้ ‘เอวิเอ แซทคอม’ ชำระเงินให้กองทัพบก 683 ล้านบาท สั่งให้ธนาคารกสิกรไทยชำระในส่วนตัวเองการันตี 56 ล้านบาท และสั่งให้ธนาคารกรุงเทพชำระ 6 ล้านบาท
23 กันยายน 2564
ผู้ถูกฟ้องทุกคนยื่นอุทธรณ์
7 มีนาคม 2565
ศาลปกครองก็มีคำสั่งให้ถอนอุทธรณ์ คดีถึงที่สุด
8 มีนาคม 2566
ผ่านมาจนกระทั่งล่าสุด ป.ป.ช.มีมติเอกฉันท์ฟ้อง พญ.คุณหญิงพรทิพย์ กรณีจัดซื้อ GT200 และ Alpha 6 ในฐานะ อดีต ผอ.สถาบันนิติวิทยาศาสตร์
มหากาพย์เครื่องตรวจสอบวัตถุระเบิดปลอม ที่ดำเนินมาอย่างยาวนานเกินหนึ่งทศวรรษ (ที่มีกองทัพเป็นผู้จัดซื้อรายใหญ่ แต่ อ.เจษฎา เคยให้สัมภาษณ์กับ The MATTER ว่า “กองทัพจนถึงวันนี้ ยังไม่เคยยอมรับอย่างเป็นทางการว่า GT200 มันใช้ไม่ได้”) ก็ยังไม่มีทีท่าว่าจะจบลง และเราในฐานะประชาชนเจ้าของภาษี ก็คงต้องติดตามเรื่องนี้กันต่อไป
อ้างอิงจาก
