“ฉันก็เป็นมนุษย์เหมือนกับทุกคน ฉันรัก ฉันกลัวเป็น” … เมื่อเป็นมนุษย์ หนึ่งในอารมณ์ที่ทุกคนต้องเผชิญอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ก็คือ ‘ความกลัว’ ที่หลายครั้งมันก็อาจจะมารบกวนจิตใจเรา หรือเป็นกำแพงขวางไม่ให้เราสามารถก้าวไปข้างหน้าได้
วันนี้เราจึงอยากมาชวนทุกคนสำรวจขั้นตอนที่เราพอจะทำได้ เพื่อเผชิญหน้ากับ ‘ความกลัว’ ไปด้วยกัน
ความกลัว เป็นอารมณ์ที่รุนแรง ที่ทำให้เกิดการตอบสนองทางกายภาพ ที่จะช่วยให้เราตอบสนองต่อภัยคุกคามหรือสถานการณ์อันตรายได้ แต่ก็อาจเกิดขึ้นได้ในชีวิตประจำวันที่ไม่ได้คุกคามชีวิต เช่น กลัวการสอบ กลัวการทะเลาะ กลัวการโต้เถียง หรือกระทั่งกลัวตอนไปงานปาร์ตี้ ซึ่งต้องขีดเส้นใต้ย้ำว่า มันเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นได้ แต่หากเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ก็อาจเรียกได้ว่าเป็นภาวะวิตกกังวล หรือภาวะเครียดได้
เมื่อมันเกิดขึ้นแล้ว เราก็ต้องจัดการกับมัน เพื่อให้อย่างน้อยก็รู้สึกสงบลงและสามารถดำเนินชีวิตต่อได้โดยปกติ เราจึงอยากขอแนะนำ 6 ขั้นตอนในการเผชิญหน้ากับความกลัว ดังนี้
- เมื่อเกิดความกลัว ลอง ‘สังเกต’ ความรู้สึกและพฤติกรรมของคุณ ว่าเวลาที่กลัวมักจะรู้สึกยังไง หรือความกลัวมักจะเกิดขึ้นเมื่อไร
- เปลี่ยน ‘มุมมอง’ ที่มีต่อความกลัวนั้น จากที่รู้สึกกลัวอย่างเดียว ให้ลองทำความเข้าใจมันว่า ‘ทำไม’ เราถึงกลัวสิ่งนั้น เพราะบางครั้งเราอาจจะตอบสนองไวเกินไปกับสถานการณ์ที่จริงๆ แล้วอาจไม่ได้อันตราย (เช่น กลัวการขึ้นลิฟต์) ดังนั้นการเข้าใจและค่อยๆ เผชิญหน้ามันมากขึ้นทีละนิด ก็อาจช่วยจัดการความกลัวได้
- ‘จัดประเภท’ ของสถานการณ์ที่น่ากลัวออกเป็นอย่างน้อย 2 ประเภท และให้คะแนนระดับความกลัวนั้น โดย 0 คือไม่กลัวเลย 100 คือกลัวมากที่สุด เช่น ถ้าคุณกลัวการนั่งรถเมล์ การนั่งรถเมล์ไปกับเพื่อน อาจได้คะแนนความกลัว 10 คะแนน แต่การนั่งรถเมล์ไปคนเดียว อาจได้คะแนน 50 คะแนน
- หลังรู้แล้วว่าสถานการณ์ไหนมีคะแนนความกลัวน้อย ให้ ‘เริ่มเปิดใจ’ เริ่มจากสถานการณ์ที่ง่ายที่สุด ลองอยู่ในสถานการณ์นั้นต่อไปจนกว่าคะแนนความกลัวของคุณจะลดลงสักครึ่งหนึ่ง แล้วจะสังเกตได้ว่า ยิ่งเผชิญกับความกลัวบ่อยขึ้นเท่าไร ความกลัวก็จะยิ่งน้อยลงเท่านั้น
- ‘อนุญาต’ ให้ตัวเองรู้สึกกลัว โดยอย่าพยายามใช้วิธีอื่นเพื่อเบี่ยงเบนความสนใจ เช่น เล่นโทรศัพท์ หรือขอคำปลอบใจจากผู้อื่น มันอาจจะยากในครั้งแรกๆ ที่ต้องเผชิญหน้าความกลัวด้วยตัวเอง แต่มันจะง่ายขึ้นเรื่อยๆ ในครั้งต่อไป
- ‘ค่อยๆ ก้าวไป’ โดยไม่ต้องรีบเร่ง หลังจากจัดการกับสถานการณ์ง่ายๆ ได้ ก็ลองก้าวไปเผชิญหน้าความกลัวที่ยากขึ้น หรือความกลัวเรื่องอื่นๆ อย่างค่อยเป็นค่อยไป แม้มันจะยาก แต่อย่าท้อถอย แล้วเราอาจเอาชนะความกลัวได้ในที่สุด
ทั้งนี้ ถ้าหากความกลัวนั้นเริ่มส่งผลกระทบต่อชีวิตของคุณมากๆ อย่างการมีเรื่องนั้นวนเวียนในหัวตลอดเวลา หรือเริ่มกระทบต่อการใช้ชีวิต อาจพิจารณาการเข้ารับคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญอย่างนักจิตวิทยา หรือจิตแพทย์
อ้างอิงจาก
