โรงภาพยนตร์กลับมาครึกครื้นกันอีกครั้ง อาจจะเพราะการกลับมาของเทพเจ้าสายฟ้าฮีโร่ฝั่ง Marvel ในภาพยนตร์ Thor : Ragnarok ซึ่งคนดูหลายๆ คนก็ค่อนข้างจะแฮปปี้กันเพราะการกลับมาครั้งนี้มีการปรับมู้ดหนังให้เฮฮาร่าเริงขึ้น แต่ก็ยังไม่ทิ้งกลิ่นอายของความเป็นเทพปกรณัมนอร์สเอาไว้อยู่
ความเป็นเทพปกรณัมในเรื่องก็ชัดตั้งแต่ชื่อเรื่องอย่าง Ragnarok (ที่ไม่ใช่เกมออนไลน์นะ) เป็นตำนานชาวเทพที่กล่าวถึงศึกสุดท้ายอันจะนำไปสู่การสิ้นสุดของวัฏฏะและเป็นการถือกำเนิดของโลกใหม่ที่ไร้ซึ่งการมีอยู่ของเทพยุคเก่า ส่วนตัวร้ายของภาคอย่าง เฮล่า ก็เป็นการดัดแปลงมาจาก Hel ยักษี/เทพีผู้เป็นเจ้าแห่งยมโลก
การที่เราได้เห็นฮีโร่ที่มีลักษณะเทียบเคียงกับตัวละครในเทพปกรณัมในปีนี้อย่างน้อยสองคน (ธอร์ กับ วันเดอร์วูเมน) ก็อาจจะไม่ใช่เรื่องแปลกนัก เพราะหากเทียบเคียงกันแล้วเหล่า ซูเปอร์ฮีโร่และเทพปกรณัมนั้นก็มีภาพลักษณ์ไม่ต่างกันในส่วนที่มีพลังอำนาจเหนือมนุษย์ แต่ยอมโอนอ่อนผ่อนปรนช่วยเหลือมนุษย์ และในส่วนของซูเปอร์ฮีโร่นั้นก็ถูกปรับภาพลักษณ์ให้ใกล้ตัวมนุษย์มากขึ้น ดูจับต้องได้ง่ายขึ้น อย่างเช่น ซูเปอร์แมนที่เหมือนพระเจ้าในอุดมคติ (หล่อล่ำ มีความรู้ พร้อมช่วยคน และไม่อวดตัว)
ครั้งนี้ The MATTER เลยจะมาพูดถึงซูเปอร์ฮีโร่และตัวละคนอื่นๆ ของฝั่งตะวันตกที่หยิบยกเอาเทพปกรณัมมาใช้อ้างอิงในการสร้างตัวละครกันในคอมมิค
Valkyrie
ขอเริ่มต้นด้วยตัวละครจากเทพปกรณัมนอร์ส และเป็นตัวละครใหม่ที่มาช่วยเพิ่มสีสันในหนัง Thor : Ragnarok โดยได้ดาราสาวมาดลุย เทสซา ทอมป์สัน (Tessa Thompson) มารับบท หน้าที่การงานของ วาลคิรีตามความเชื่อของนอร์สที่คนคุ้นเคยจะเป็นเทพธิดาที่ทำหน้าที่คัดเลือกว่าผู้ใดต้องตายหรือมีชีวิตในสนามรบ ซึ่งผู้ตายที่ถูกเทพธิดาเลือกนั้นจะกลายเป็น Einherjar หรือนักรบสำหรับต่อสู้ในศึก Ragnarok อีกทีหนึ่ง ส่วนอีกบทบาทหนึ่งที่ถูกระบุไว้ในวรรณกรรมของนอร์สก็คือการเป็นคนธรรมดาที่มีพลังพิเศษซึ่งเกี่ยวข้องกับความงาม, แสงสว่าง, ทอง, และการฆ่าฟัน
ในฉบับ Marvel นั้นหยิบยกเอาตำนานเทพธิดาผู้คัดเลือกวิญญาณมาใช้เป็นพื้นฐานหลัก และเป็นหนึ่งในเทพที่อาศัยอยู่ในแอสการ์ดเช่นเดียวกับขุนค้อนหมีล่ำอย่างธอร์ เพิ่มเติมด้วยความสตรองที่กล่าวกันว่าเธอนั้นแกร่งกว่าชายชาวแอสการ์เดี้ยนตนอื่นอยู่หลายขุม ทั้งด้านกำลังกายและวิชาต่อสู้ เธอยังมีพลังพิเศษที่สามารถมองออกว่าใครใกล้ถึงฆาตได้ ซึ่งเป็นการสะท้อนทักษะจากต้นฉบับดั้งเดิมของเธอ …อ้อ วาลคิรีทั้งในฉบับการ์ตูนและภาพยนตร์นั้นเป็น ผู้มีความหลากหลายทางเพศด้วย (ในฉบับการ์ตูนระบุว่าเป็น Bisexual ส่วนในหนังระบุว่าเป็น Queer)
Hercules
พูดถึงเทพปกรณัมที่มีผลต่อวัฒนธรรมป๊อปแล้วถ้าไม่มีเทพปกรณัมกรีกก็เหมือนจะเป็นเรื่องผิดกฏหมายไปโดยปริยาย … เฮอร์คิวลีส หรือ เฮราคลีส / เฮราเคลส (Heracles) ผู้เป็นบุตรของ อัลค์เมเน / อัลค์เมนา (Alcmene / Alcmena) กับ ซุส เทพบิดรแห่งเหล่าทวยเทพ ที่ฟีทเจอริ่งไปทั่วจนภรรยาตัวจริงอย่าง เทพีเฮร่า (Hera) เกิดอาการเซ็งเป็ดเป็นช่วงๆ โดยเฉพาะกับกรณีของเฮอร์คิวลีส ถ้าพูดด้วยเทรนด์ยุคนี้ก็ต้องบอกว่าเทพีทรง bully เฮอร์คิวลuสในหลายวิธี แต่สุดท้ายด้วยพลังมหาศาลที่ได้รับจากการเป็นบุตรแห่งซุสก็ทำให้เฮอร์คิวลีสรอดตายมาแทบตลอด
การ bully ที่รุนแรงครั้งหนึ่งของเทพีเฮร่าคือ เสกให้เฮอร์คิวลีสคลั่งจนสังหารภรรยากับลูกของตนเอง เมื่อหายคลุ้มคลั่งแล้วเฮอร์คิวลีสก็ถูกขับไล่ออกจากเมืองและได้รับคำแนะนำให้ไปปฏิบัติภารกิจสิบสองประการ (12 Labours Of Hercules) ซึ่งยากที่มนุษย์จะทำได้ แน่นอนว่าเขาทำสำเร็จจนได้รับพลังความอมตะและกายเป็นเทพในภายหลัง ส่วนภารกิจสิบสองประการก็กลายเป็นวีรกรรมที่โดดเด่นที่สุดชิ้นหนึ่งของเฮอร์คิวลีสไป
ฝั่ง Marvel ยกเอาความเชื่อยอดนิยมของปกรณัมกรีกมาเกือบทั้งหมด ที่เปลี่ยนไปเล็กน้อยก็คือการถูกจับให้เป็นตัวร้ายเข้าต่อสู้กับธอร์และฮัลค์อยู่หลายครั้งในยุคเก่า ก่อนจะปรับให้เป็นฮีโร่ผู้พิทักษ์ในยุคต่อมา (และเขียนว่ายุคเก่าเคยตีกันเพราะโดนจับบ้าง โดนปลอมตัวบ้าง เข้าใจผิดบ้าง) และปัจจุบันนี้ก็เป็นสมาชิกหลักของทีมอเวนเจอร์สในฉบับการ์ตูน และมีบทบาทที่ซับซ้อนมากยิ่งขึ้น
Vixen
ปกรณัมพื้นบ้านแอฟริกาที่นิยมการบันทึกตำนานผ่านการบอกเล่า (oral tradition) กล่าวถึง Anansi ไว้ว่าเป็นแมงมุม (มักจะแปลงร่างเป็นชาย) ที่เป็นวิญญาณผู้มีความฉลาดและจดจำเรื่องราวต่างๆ บนโลกนี้ไว้ บ้างก็จดจำแมงมุมตัวนี้ในฐานะเทพเจ้าเล่ห์ที่ครั้งหนึ่งพยายามกักเก็บ ‘เรื่องราว’ ต่างๆ เอาไว้เป็นของตนเอง
ในฝั่ง DC ยกเอาตำนานมาคร่าวๆ โดยกล่าวว่า Anansi ได้สร้างเครื่องรางมอบให้กับนักรบชาวกาน่า (Ghana) ในอดีตกาล (โดยทิ้งปมไว้อ่อนๆ ว่า Anansi นี้อาจเป็นมนุษย์ต่างดาว) ซึ่งเครื่องรางนี้จะมอบพลังและความรู้ของสรรพสัตว์ให้กับผู้สวมใส่ สามารถควบคุมสนามพลังงานรูปพรรณสัณฐาน (morphogenetic field) ทำให้ผู้ใช้เลียนเสียงสัตว์, ใช้พลังของสัตว์, เสกสัตว์ และหลังๆ คือสามารถลอกเลียนทักษะของฮีโร่คนอื่นๆ แต่ผู้ใช้จะต้องนำพลังนี้เพื่อปกป้องผู้บริสุทธิ์เท่านั้น
ปัจจุบันเครื่องรางที่ว่านี้ตกอยู่ในการครอบครอง Mari Jiwe McCabe ทายาทผู้คู่ควร มีอาชีพเป็นนางแบบ และนักธุรกิจแอฟริกาที่ย้ายถิ่นฐานการทำงานมาอยู่ในอเมริกา ซึ่งเธอก็ประสบความสำเร็จพอสมควร เมื่อเธอได้เครื่องรางพิเศษนี้มาเธอจึงใช้เงินทุนและอาชีพของเธอเดินทางปกป้องคนทั่วโลก เธอเคยเป็นสมาชิกของ Suicide Squad อยู่ช่วงหนึ่ง และปัจจุบันสมาชิกของ Justice League International และคนดูซีรีส์อาจจะคุ้นเคยตัวละครนี้ที่ได้ไปแจมกับ Arrow ด้วย
Doctor Fate
ถ้าให้ดูเพียงภายนอกของ Doctor Fate ฮีโร่ที่มาพร้อมหมวกโลหะ สร้อยโลหะ กับผ้าคลุมสีเหลืองอันโดดเด่นที่จะทำให้ผู้สวมใส่มันสามารถใช้พลังเวท พลังจิตหลายแบบ ควบคุมสายฟ้า รวมถึงบินได้นั้น ก็ดูจะไม่เกี่ยวข้องกับเทพปกรณัมใดๆ
กระนั้นที่มีที่ไปของพลังและตำแหน่งของฮีโร่ตัวนี้ มาจากเทพ Nabu เทพแห่งปัญญาในวัฒนธรรมกลุ่มเมโสโปเตเมีย และยังนับถือยาวถึงยุคอียิปต์ ทั้งยังมีกล่าวถึงในไบเบิ้ลของศาสนาคริสต์ (ด้วยชื่อ Nebo) ซึ่งในฉบับของ DC ตีความบิดจากต้นทางเดิมไปเล็กน้อยให้เทพองค์นี้เป็นสิ่งมีชีวิตจากดาวดวงอื่น เป็นผู้ควบคุมกฎระเบียบและสร้างอุปกรณ์หลายชิ้น รวมไปถึงหมวกโลหะ สร้อยโลหะ และผ้าคลุม ที่เจ้าตัวยกจิตส่วนหนึ่งมาใส่ไว้ในหมวกด้วย
ถ้าอิงตามตัวละครดั้งเดิม Doctor Fate ออกจะเป็นฮีโร่สายเวทที่ออกจะปกป้องคนแบบชัดเจน พอมาในยุคหลังตัว ละคร Nabu ได้ถูกปรับให้ซับซ้อนขึ้น จนถึงขั้นที่มีการตีความว่าจริงๆ แล้ว Nabu นั้นบีบบังคับขู่เข็ญให้ผู้สวมใส่หมวกเหลืองอร่ามต้องทำตามที่เทพสั่งเท่านั้น
Savitar
ตัวร้ายผู้มีความเร็วสูงและเป็นคู่ต่อสู้ของ แฟลช ที่ในฉบับการ์ตูนนั้นตีความว่าชายผู้นี้เคยเป็นนักบินทดสอบและขับเครื่องบินด้วยความเร็วระดับเสียงแล้วถูกฟ้าผ่าเครื่องบินทำให้เขากลายเป็นมนุษย์ที่เคลื่อนที่ได้ด้วยความเร็วสูง เขาจึงตั้งชื่อจนเองว่า Savitar เทพแห่งการเคลื่อนไหวตามความเชื่อฮินดู (ซึ่งจริงๆ ก็ไม่ใช่นะ) นอกจากที่จะทำความเร็วได้ไม่แพ้กับแฟลชแล้ว Savitar ยังฟื้นฟูร่างกายได้เร็วกว่าปกติและแจกจ่ายพลังงานของเขาให้ลูกน้องได้
ตัวละครตัวนี้พูดไม่ผิดนักว่า เอาชื่อของตนเองมาจากเทพเจ้าฮินดู แต่ในโลกความจริงนั้น สาวิตา ตามความเชื่อของฮินดูยุคเก่าเป็นเทพแห่งแสงสว่าง และทำหน้าที่คู่กับ สุริยะ เทพแห่งดวงอาทิตย์ ถ้าถามว่าเกี่ยวกับความเร็วอย่างไร อาจจะเพราะว่าเป็นเทพแห่งแสงสว่างเลยเหมาว่าเป็นเทพแห่งความเร็วแสงด้วยกระมัง
Lucifer Morningstar (Samael)
ความเชื่อของชาวคริสต์ก็ถูกดัดแปลงมาลงในการ์ตูนซูเปอร์ฮีโร่เช่นกัน เราขอหยิบยกตัวละคร Lucifer Morningstar ที่แทบจะไม่เปลี่ยนการตีความจากความเชื่อหลักดั้งเดิมทีกล่าวว่า ลูซิเฟอร์เป็นเทวดาที่มีพลังมากที่สุดและทำการกบฎต่อพระยะโฮวาห์ก่อนที่จะพ่ายแพ้และถูกขับไล่ออกมาจากสวรรค์ และกลายเป็นเจ้าผู้ครองขุมนรกแทน
ณ ช่วงแรก ลูซิเฟอร์ปรากฎตัวในการ์ตูนของ DC แบบตัวละครสมทบที่ปลอมตัวเป็นร่างต่างๆ เพื่อรับเชิญเป็นระยะๆ ฉบับการ์ตูนของ DC (Vertigo) ตีความเอาว่าหลังจากที่ใช้ชีวิตในฐานะเจ้าแห่งนรกมานานหลายล้านปี ก็เกิดเบื่อไลฟ์สไตล์ของปิศาจกับการเหมารวมของมนุษย์ก็เลยเกษียณตัวเองแล้วมาอาศัยอยู่บนโลกแทน แต่นั่นไม่ไม่ได้หมายความว่าเจ้าตัวจะไร้ซึ่งพลังชั่วร้ายเพราะอย่างไรเขาก็ยังคงความเป็นปิศาจในตัวเขาเอาไว้ แค่เพียงย้ายถิ่นอาศัยมาอยู่บนโลกแทนก็เท่านั้นเอง
Shazam & Black Adam
สองฮีโร่นี้อาจจะแตกต่างจากฮีโร่คนอื่นๆ ที่เราหยิบยกมาพูดถึง เพราะทั้งหมดถ้าไม่ได้ยกเทพปกรณัมมา 10 แบบตรงๆ ก็จะเป็นการตั้งชื่อหรือได้พลังจากเทพปกรณัม แต่สำหรับ Shazam (หรือ Captain Marvel) กับ Black Adam จากฝั่ง DC นั้นเป็นฮีโร่ที่แปลงร่างโดยใช้พลังเวทที่เหมาพลังจากเทพถึง 6 องค์มาสถิตกับตัวด้วยการตะโกนคำว่า Shazam เพื่อกลายเป็นฮีโร่ล่ำบึ้กและฉลาดเฉลียวเข้าต่อสู้กับสิ่งที่ตนเองเชื่อ
ฝั่ง Shazam นั้นใช้พลังจากเทพเหล่านี้ ความฉลาดจาก Solomon, พละกำลังจาก Hercules, ความแข็งแกร่งจาก Atlas (เทพผู้แบกโลก), อำนาจแห่ง Zeus (สัญลักษณ์ประจำตัวจึงเป็นสายฟ้า), ความกล้าหาญจาก Achilles และความเร็วจาก Mercury ซึ่งเทพองค์หลังนั้นมาจากเทพปกรณัมกรีก ส่วนโซโลมอนนั้นเป็นกษัตริย์ของอิสราเอลที่เชื่อกันว่าเป็นเทพจุติลงมา
ส่วน Black Adam นั้นจะอิงพลังมาจากเทพ 6 องค์ของฝั่งอียิปต์ ประกอบด้วย ความแข็งแกร่งจาก Shu, ความคล่องแคล่วจาก Heru, ความฉลาดของ Zehuti (อีกชื่อหนึ่งของเทพ Thoth), พละกำลังจาก Amon, และความกล้าหาญจาก Mehen
Shazam กับ Black Adam เป็นตัวละที่อยู่คู่กับ DC มาอย่างยาวนานและถูกจัดให้เป็นศัตรูคู่ปรับที่ใช้พลังพื้นฐานใกล้เคียงกัน เดิมทีแล้ว Shazam จะเป็นเด็กชายจิตใจบริสุทธิ์ที่ได้รับพลังมาปกป้องโลกจากเหล่าร้าย ส่วน Black Adam คือชาวอียิปต์ที่มีพลังเวทและคืนชีพมาในยุคปัจจุบันพร้อมก่อการร้าย แต่ในการ์ตูนฉบับหลังๆ ก็ปรับให้จริงจัง จนยากจะบอกว่าการกระทำของใครถูกต้องกว่ากัน
ETC.
ยังมีตัวละครอีกจำนวนมากไม่ว่าจะเป็นฝั่ง Marvel หรือ DC หรือแม้แต่ค่ายการ์ตูนอื่นๆ ที่หยิบยกเอาเทพปกรณัมทั่วโลกมาใช้งาน ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดมากๆ คงเป็นฝั่ง Marvel ที่ถึงขั้นว่ามีสภารวมพลเหล่าเทพ Council of Godheads ที่มีเทพปกรณัมของนอร์ส, กรีก, และฮินดู เป็นโต้โผใหญ่ และยังมีเทพปกรณัมอื่นๆ อย่างฝั่งจีน, ญี่ปุ่น, แอซเท็ก, ไอนุ, อียิปต์ ฯลฯ เป็นสมาชิกของสภานี้ ฝั่ง DC อาจจะไม่ได้มีชื่อสภาเทพแบบชัดๆ แต่ยกให้ว่าเทพปกรณัมทั้งหลายมีตัวตนอยู่ในโลก ซึ่งบางครั้งก็เป็นฮีโร่เสียเอง กระนั้นเทพกลุ่มที่เป็นคนส่วนมากรู้จักน้อยก็จะมีบทบาทน้อยหน่อย อาจจะเพราะความไม่ป๊อป ไม่อย่างนั้นก็คงเป็นความตั้งใจที่จะไม่ข้ามไปพูดเรื่องเทพ เพราะอาจจะกระทบศรัทธาจนเป็นปัญหาข้ามชาติก็เป็นได้
เพราะงั้นในอนาคตข้างหน้าเราอาจจะได้เห็นตำนานพื้นบ้านของไทยกลายเป็นฮีโร่ร่วมโต๊ะเดียวกับไอรอนแมนหรือซูเปอร์แมนก็เป็นได้
อ้างอิงข้อมูลจาก
